Ongelijke of asymmetrische informatie zorgt voor een ontwrichting van de markt. Een transactie tussen koper en verkoper vraagt om extra kosten om deze asymmetrische informatie weg te werken.
Die ontwrichting van de markt kan eenvoudig worden weergegeven via het experiment ‘Lemons Market’. Daarbij wordt de klas in twee (liefst gelijke) groepen verdeeld: de kopers en de verkopers. We bevinden ons op de markt van tweedehands wagens. De verkopers kunnen ofwel tweedehandswagens van goede kwaliteit of van slechte kwaliteit verkopen. De kopers hebben diezelfde keuze. Het probleem situeert zich wanneer de kopers geen zicht hebben op de kwaliteit.
Voorbereiding:
Verdeel de klas in twee gelijke groepen. Elke leerling krijgt een instructieblad afhankelijk van de rol dat die inneemt. Geef de leerlingen de tijd om dit grondig door te nemen. Het is belangrijk dat de informatie van de verkopers niet doorgegeven wordt aan de kopers (en evengoed omgekeerd).
Geef de verkopers ook al de tijd om even na te denken over hun verkoopstrategie. In de eerste ronde zullen ze namelijk zelf hun kwaliteit mogen kiezen.
Deel per ronde aan elke verkoper een kaartje uit, waar ze op de achterzijde hun kwaliteit kunnen noteren (ronde 1 en ronde 4), of waar op de achterzijde hun kwaliteit al genoteerd staat volgens de juiste verdeling (ronde 2 en 3).
Verloop:
Ronde 1:
(Er is geen vooraf bepaalde verdeling van goed/slecht.)
De spelers krijgen 2 minuten om de verkoop- of aankoopprijs te bepalen. De verkopers kiezen ook hun kwaliteit.
De spelers krijgen 3 minuten om te handelen. De kopers bekijken eerst de verschillende verkoopprijzen (én de kwaliteit) en dan nemen ze een beslissing. De kopers zijn niet verplicht om iets te kopen. De verkopers laten dus zowel de verkoopprijs als kwaliteit van de auto zien. Een verkoper kan zijn auto niet aan meerdere kopers verkopen.
Ronde 2:
(Verdeling van goed/slecht is 50/50.)
De spelers krijgen 2 minuten om de verkoop- of aankoopprijs te bepalen. De verkopers krijgen een kaartje met hun kwaliteit.
De spelers krijgen 3 minuten om te handelen. De kopers bekijken eerst de verschillende verkoopprijzen en dan nemen ze een beslissing. De kwaliteit van de auto is niet op voorhand gekend. De kopers zijn niet verplicht om iets te kopen. De verkopers laten enkel de verkoopprijs van de auto zien. Een verkoper kan zijn auto niet aan meerdere kopers verkopen.
Na de verkoopronde laten de verkopers eerst nog zien wat de kwaliteit van de verkochte auto was.
Ronde 3:
(Verdeling van goed/slecht is 30/70.)
De spelers krijgen 2 minuten om de verkoop- of aankoopprijs te bepalen. De verkopers krijgen een kaartje met hun kwaliteit.
De spelers krijgen 3 minuten om te handelen. De kopers bekijken eerst de verschillende verkoopprijzen en dan nemen ze een beslissing. De kwaliteit van de auto is niet op voorhand gekend. De kopers zijn niet verplicht om iets te kopen. De verkopers laten enkel de verkoopprijs van de auto zien. Een verkoper kan zijn auto niet aan meerdere kopers verkopen.
Na de verkoopronde laten de verkopers eerst nog zien wat de kwaliteit van de verkochte auto was.
Ronde 4:
(Er is geen vooraf bepaalde verdeling van goed/slecht.)
De spelers krijgen 2 minuten om de verkoop- of aankoopprijs te bepalen. De verkopers kiezen ook hun kwaliteit.
De spelers krijgen 3 minuten om te handelen. De kopers bekijken eerst de verschillende verkoopprijzen en dan nemen ze een beslissing. De kwaliteit van de auto is niet op voorhand gekend. De kopers zijn niet verplicht om iets te kopen. De verkopers laten enkel de verkoopprijs van de auto zien. Een verkoper kan zijn auto niet aan meerdere kopers verkopen.
Na de verkoopronde laten de verkopers eerst nog zien wat de kwaliteit van de verkochte auto was.
situering: externe effecten, vraag en aanbod, overheidstussenkomst
doelgroep: 3e graad (evt. 2e graad)
aantal leerlingen: minimaal 10 leerlingen
timing: 68 minuten
- uitleg en afspraken: 10 minuten
- 4 spelrondes: 28 minuten (7 minuten per ronde)
- nabespreking en theoretische onderbouw: 30 minuten